Suplement CCVIII

Netzel J., Stanek E., 1966:  Molwiniec Molva byrkelange (Walbaum) w północno-zachodnim Atlantyku. Przegląd Zoologiczny t. X,  nr 3, s. 302  – 303.

 

Molwiniec Molva byrkelange (Walbaum)
w północno-zachodnim Atlantyku

Blue Ling, Molva byrkelange (Walbaum) in the North-Western Atlantic

JAN NETZEL I EUGENIUSZ STANEK

Molwiniec Molva byrkelange (Walbaum)* jest gatunkiem ryby, którego występowanie opisano do tej pory jedynie w północno-wschodnim Atlantyku, tj. od brzegów Norwegii oraz od południowych i południowo-zachodnich brzegów Islandii na północy, do Szetlandów i Irlandii na południu oraz do Kattegatu na wschodzie. W dostępnej nam literaturze nie znaleźliśmy żadnej wzmianki o bytowaniu tego gatunku w północno-zachodnim Atlantyku (Ehrenbaum, 1936; Siedlecki, 1938; Schnakenbeck, 1938; Breder, 1948; Svetovidov, 1948; Bigelow i Schroeder, 1953; Andrijašev, 1954; Demel i Rutkowicz, 1958; Rollefsen, 1960; Klimaj i Rutkowicz, w druku). W czasie prac prowadzonych przez Morski Instytut Rybacki w północno-zachodnim Atlantyku od 1962 r. (Elwertowski, 1962; Netzel i Stanek, 1963; Netzel, Stanek i Żukowski, w maszynopisie) również nie zaobserwowano tam występowania molwińca. Rozmieszczenie rodzaju Molva przedstawiono za Svetovidovem (1948) na rycinie 2.

W dniu 5 lutego 1965 r. polski statek-przetwórnia m/t „Feniks” złowił w północno-zachodnim Atlantyku, jeden egzemplarz Molva byrkelange (Walbaum). Połowu dokonano u brzegów południowego Labradoru, na pozycji geograficznej 52°10” szerokości północnej i 55°00” długości zachodniej, na głębokości 236-260 m. Miejsce złowienia tej ryby oznaczono na załączonej mapce. Zamrożony molwiniec został dostarczony do Zakładu Ichtiologii Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni.

Złowionego osobnika określiliśmy jako Molva byrkelange (Walbaum) w oparciu o cechy morfologiczne, głównie merystyczne, podane dla tego gatunku przez Schnakenbecka (1938) i Andrijaševa (1954) Ilość promieni w płetwach naszego okazu odpowiadała liczbie promieni podanej przez tych autorów. Cechy plastyczne, w związku z pewnymi zdeformowaniami ryby wynikłymi z przechowywania jej na statku w stanie mrożonym, okazały się mało przydatne przy określaniu gatunku.

Ryc. 1. Molwiniec, Molva byrkelange (wg Svetovidova)

Długość całkowita złowionego egzemplarza wynosiła 99 cm. Liczba promieni w poszczególnych płetwach była następująca: ID 13 (11-14); IID 76 (74-83); A 73 (70-81); P 19 (18-20); V 6 (6). W nawiasach podano zakres wahań liczby promieni w płetwach molwińca według Schnakenbecka.

Svetovidov (1948) łączy gatunek Molva byrkelange (Walbaum) z pokrewnym gatunkiem Molva elongata (Risso) w jeden, wyróżniając w nim dwa podgatunki: Molva dipterygia dipterygia i Molva dipterygia elongata.

Ryc. 2. Rozmieszczenie rodzaju Molva: 1 – Molva molva; 2 – Molva dipterygia dipterygia; 3 – Molva dipterygia elongata (wg Svetovidova).
Miejsce złowienia molwińca w północno-zachodnim Atlantyku (X) wskazuje strzałka

Molwiniec występujący w północno-wschodnim Atlantyku (Svetovidov, 1948) jest rybą głębokowodną. Bytuje na głębokości od 200 do 600 m. Tarło odbywa wiosną na wodach głębszych, tj. od 500-600 do 1000 m głębokości, głównie w czerwcu (kwiecień-wrzesień). W czasie rozrodu wymaga temperatury wody w granicach 5-8°C i zasolenia o wysokości 31,15 35,20‰. Trze się głównie u zachodnich wybrzeży Wysp Owczych, u brzegów Szetlandów i Irlandii, w mniejszych ilościach w Skagerraku i w niektórych głębszych fiordach Norwegii. Płciowo dojrzewa osiągnąwszy 80 cm długości.

* Syn. Molva dipterygia (Pennant).

Summary

In February 1965 one specimen of Blue Ling, Molva byrkelange (Walbaum) was captured in the north-western Atlantic, within the geographical position 52°10’N and 55°00’W, at the depth of 236-260 m. In the available literature we did not find any remark on the occurrence of Blue Ling in this part of Atlantic.

Literatura

Andrijašev, A. P., 1954: Ryby severnych morej SSSR. Izdat. Akad. Nauk SSSR, Moskva-Leningrad.

Bigelow, H. B., Schroeder, W. C., 1953: Fishes of the Gulf of Maine. Washington, Fish. Bull. of the Fish and Wildlife Service, 53.

Breder, Ch. M., 1948: Field Book of Marine Fishes of the Atlantic Coast from Labrador to Texas. New York and London, G. P. Putnam’s Sons.

Demel, K., Rutkowicz, S., 1958: Morze Barentsa. Gdynia, Wyd. Morskie.

Ehrenbaum, E., 1936: Handbuch der Seefischerei Nordeuropas, Band II. Stuttgart, E. Scheizerbart’sche Verlagsbuchhandlung.

Elwertowski, J., 1962: Badania ichtiologiczne wykonane podczas rejsu trawlera-przetwórni m/t „Kastor” na łowiska Nowej Funlandii w lipcu-październiku 1961 r. Powielono w MIR, 12-14.

Klimaj, A., Rutkowicz, S., (w druku): Atlas ryb północnego Atlantyku. Gdynia, Wyd. Morskie.

Netzel, J., Stanek, E., 1963: Ichtiologiczno-rybacka analiza połowów na łowiskach Nowej Fundlandii i Labradoru w zimie 1963 roku. Ser. B – Icht. MIR, 3:6-17.

Netzel, J., Stanek, E., Żukowski, Cz., (w maszynopisie): Obserwacje nad składem ichtiofauny północno-zachodniego Atlantyku.

Rollefsen, G., 1960: Havet og våre Fisker. Bergen, J. W. Eides Forlag.

Schnakenbeck, W., 1938: Molva byrkelange, Fauna ichthyologique de l’Atlantique Nord, Classification. Copenhaque, Conseil Permanent International pour l’Exploration de la Mer, Andre Fred. Host a Fils.

Siedlecki M., 1938: Ryby morskie częściej poławiane na Bałtyku i północnym Atlantyku, Kraków, W. L. Lanczyk i S-ka.

Svetovidov, A. N., 1948: Fauna SSSR, Ryby, tom IX, wyp. 4, Treskoobraznye. Moskva-Leningrad, Izdat. Akad. Nauk SSSR.

Zakład Ichtiologii MIR w Gdyni

 

Linki:

http://www.dfo-mpo.gc.ca/Library/141845.pdf